Răng móm là tình trạng khớp cắn bị sai, gặp phổ biến trong nha khoa. Điều này thường gây nhiều ảnh hưởng đến thẩm mỹ, chức năng ăn nhai và có thể tăng nguy cơ của các bệnh lý răng miệng khác. Vậy cách khắc phục và chăm sóc tình trạng răng bị móm như thế nào cho hiệu quả? Cùng Oralmart tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Răng móm là gì?
Răng móm còn có tên gọi khác là khớp cắn ngược, là tình trạng phổ biến thường gặp với sự sai lệch tương quan giữa 2 hàm răng trên và dưới. Đối với tình trạng bình thường của cấu trúc hàm, cung răng hàm trên sẽ bao phủ ra ngoài cung răng hàm dưới. Ngược lại, đối với tình trạng răng móm thì khớp cắn sẽ phát triển ngược lại, nghĩa là răng hàm dưới phủ ra ngoài răng hàm trên.
Vì vậy, biểu hiện của răng móm dễ quan sát nhất là hàm dưới đưa ra trước khiến vùng môi dưới và cằm bị nhô ra. Vì vậy, khi quan sát mặt ở góc nhìn nghiêng sẽ thấy mặt bị lõm dẫn đến mất hài hòa của tổng thể khuôn mặt. Khi ngậm miệng lại, răng hàm dưới sẽ phủ ra ngoài răng hàm trên.
Răng bị móm là do đâu?
Răng bị móm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu nhìn theo hướng tổng quát, tình trạng này có thể xuất phát từ việc móm do răng hoặc móm do xương hàm. Nếu chia thành các nguyên nhân cụ thể hơn, Oralmart sẽ gợi ý những nguyên nhân phổ biến sau đây:
- Do di truyền: Nếu ông bà, bố mẹ có mắc tình trạng răng móm thì theo yếu tố di truyền, con cái sinh ra cũng có thể gặp phải tình trạng này.
- Do thiếu răng: Một số trường hợp khi răng cửa hàm trên bị thiếu làm cho cung răng trên giảm độ dài, hoặc răng cửa hàm trên mọc chậm dẫn tới không có điểm chặn răng cửa hàm dưới. Từ đó, cung răng hàm dưới bị trượt ra dẫn đến tình trạng móm.
- Do thói quen: Nhiều người có thói quen đưa hàm dưới ra trước, gây móm răng.
- Do mất răng sớm: Mất răng cối sữa hàm dưới sớm là một trong những nguyên nhân gây móm răng. Tình trạng này làm răng hàm dưới trượt ra nhằm để đảm bảo chức năng ăn nhai.
- Do khớp: Dây chằng khớp thái dương hàm bị lỏng lẻo là nguyên nhân dễ làm hàm dưới trượt ra trước.
- Do nội tiết: Tình trạng rối loạn chức năng tuyến yên làm ảnh hưởng tới sự phát triển trội hơn của xương hàm dưới dễ dẫn tới tình trạng móm răng.
- Do cơ: Khi lưỡi hoạt động quá mức làm hàm dưới bị đẩy ra ngoài, gây mất cân bằng giữa cơ môi, má và lưỡi. Từ đó làm mất cân bằng của khung hàm.
- Rối loạn chức năng răng miệng: Một số tình trạng như răng nghiêng, lệch hướng, hoặc không đều, khớp cắn không chính xác, hoặc việc sử dụng lực lượng quá mạnh khi cắn cũng có thể gây móm răng.
- Quá trình lão hóa: Tuổi tác cũng sẽ làm cho men răng dễ bị mòn và rụng răng cũng làm mất đi vị trí ban đầu, dẫn đến việc răng bị móm.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý như acid reflux, bệnh viêm nướu, bệnh cầu răng hay sâu răng không được điều trị kịp thời cũng có thể gây móm răng.
Giải pháp khắc phục răng bị móm tại nha khoa hiện nay
Để giữ răng khỏe mạnh và tránh bị móm, bạn nên thực hiện những biện pháp chăm sóc răng miệng hàng ngày như chải răng ít nhất hai lần mỗi ngày, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch khoảng cách giữa răng, hạn chế tiếp xúc với thức ăn và đồ uống có đường, và định kỳ đi khám nha khoa để kiểm tra và điều trị các vấn đề sớm nhất có thể.
Đối với những trường hợp nhẹ, có thể không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, phần hàm dưới đưa ra nhiều hơn, có thể cần đến các giải pháp chỉnh nha nếu nguyên nhân móm do răng. Đối với nguyên nhân móm răng do xương hàm phát triển quá mức thì cần phải can thiệp phẫu thuật chỉnh hình mới có thể khắc phục hiệu quả tình trạng này.
Oralmart sẽ chỉ tập trung vào phương pháp can thiệp khi nguyên nhân móm là do răng, các phương pháp đó bao gồm:
1. Phương pháp niềng răng tháo lắp
Niềng răng tháo lắp (hay còn gọi là niềng răng không mắc cài) là phương pháp sử dụng khí cụ niềng răng có thể dễ dàng tháo ra hoặc lắp vào trong quá trình niềng. Nhờ vậy, việc vệ sinh răng miệng và ăn uống của bạn sẽ thoải mái và thuận lợi hơn rất nhiều so với việc đeo mắc cài niềng răng.
Khí cụ niềng tháo lắp dành cho trẻ em – Khí cụ Facemask chỉnh móm xương
Khí cụ Facemask hoạt động bằng cách sử dụng lực kéo tựa vào trán và cằm để kéo xương hàm trên ra trước và kiểm soát sự tăng trưởng của xương hàm dưới. Trẻ cần mang khí cụ này ít nhất 8-12 tiếng/ngày vào buổi tối và ban đêm.
Khay niềng trong suốt Invisalign First, Invisalign Teen
Đây là những khay niềng tháo lắp dành riêng cho trẻ em. Loại khí cụ này có ưu điểm là trong suốt vô hình nên trong quá trình sử dụng, trẻ vẫn thoải mái giao tiếp cùng mọi người.
Khí cụ niềng răng tháo lắp cho người trưởng thành – Niềng răng trong suốt
Niềng răng trong suốt sử dụng các mấu chỉnh nha Attachment (mấu đặt lực) để di chuyển răng. Thời gian niềng răng vô hình Invisalign kéo dài từ 18 – 30 tháng, tùy vào tình trạng răng của mỗi người.
Khay niềng trong suốt 3D Clear
Phương pháp chỉnh nha 3D Clear Aligner được chế tác ngay tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiệu quả chỉnh nha lại không cao vì khâu lấy mẫu răng, tính toán phác đồ điều trị và sản xuất khay được thực hiện thủ công.
Ưu điểm của các phương pháp niềng răng tháo lắp
Phương pháp có những ưu điểm vượt trội như:
- Không gây khó chịu và đau đớn: Với khay niềng răng trong suốt, không có dây thép và mắc cài, giúp giảm thiểu cảm giác đau rát khi sử dụng.
- Bảo vệ răng và nướu: Khay niềng được thiết kế một cách chính xác, phù hợp với hàm răng của từng bệnh nhân, không gây tổn thương cho răng và nướu.
- Thẩm mỹ cao: Với khả năng làm trong suốt và không có dây kim loại, khay niềng giúp tránh được sự khó chịu với niêm mạc miệng và đảm bảo được tính thẩm mỹ trong đời sống hằng ngày.
- Linh hoạt và thoải mái: khay niềng có thể tháo ra và đeo vào dễ dàng, giúp cho việc vệ sinh răng miệng và ăn uống trở nên dễ dàng hơn.
- Độ chính xác cao: Các loại khay niền trong suốt như Invisalign thường sử dụng công nghệ máy quét 3D để tạo ra một phác đồ điều trị chi tiết và chính xác, giúp cho quá trình điều trị được theo dõi và kiểm soát tốt hơn.
- Không cần tái khám nhiều: Khi niềng răng, bạn có thể tự thay khay tại nhà mà không cần đến nha khoa. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhận toàn bộ khay trong một lần nên số lần tái khám giảm đi đáng kể.
2. Phương pháp niềng răng mắc cài kim loại
Phương pháp niềng răng mắc cài kim loại khắc phục tình trạng móm
Niềng răng mắc cài kim loại là phương pháp chỉnh nha truyền thống, sử dụng các khí cụ bao gồm mắc cài, dây cung được làm từ hợp kim không gỉ như niken, titanium và thun liên hàm. Các dụng cụ này sẽ cùng nhau tạo nên một lực siết khá ổn định lên răng,…
Lực siết trên răng được tác động và phân bố đồng đều giữa các răng. Nhờ đó theo thời gian răng sẽ dịch chuyển vị trí, khắc phục được các khuyết điểm như răng hàm không căn chỉnh, răng quá chen chúc, răng mọc lệch, răng khập khểnh, răng hô, thưa và đặc biệt là tình trạng răng bị móm.
Ưu điểm của phương pháp niềng răng mắc cài kim loại
Vì sao phương pháp niềng răng mắc cài kim loại là một phương pháp truyền thống nhưng vẫn được ưa chuộng nhiều ngày nay? Những ưu điểm sau đây sẽ giải thích lý do niềng răng kim loại là phương pháp được nhiều người tin chọn.
- Hiệu quả cho quá trình niềng: Các khí cụ chỉnh nha như mắc cài và dây cung kim loại đảm bảo lực siết ổn định trong suốt quá trình niềng, nhờ đó răng được cân chỉnh và di chuyển về đúng vị trí mang lại hiệu quả trong niềng răng.
- Độ bền của khí cụ: Mắc cài và dây cung được làm bằng kim loại chống gỉ như niken, titanium đây là những vật liệu khó gãy và đảm bảo duy trì độ siết ổn định cho răng. Nhờ đó đảm bảo hiệu quả và tính an toàn khi niềng răng, người niềng răng có thể hoàn toàn yên tâm trong quá trình chỉnh nha.
- Chi phí phù hợp với nhiều người: Niềng kim loại được đánh giá là phương án cho hiệu quả cao và tiết kiệm chi phí nhất so với các phương pháp khác. Trung bình 1 ca niềng dao động khoảng 27 – 35 triệu đồng, với chi phí như trên phù hợp với số đông người dân, đặc biệt là các bạn học sinh, sinh viên.
- Thời gian chỉnh nha không bị kéo dài: Đây cũng là phương pháp tiết kiệm thời gian nhất vì chất liệu kim loại của mắc cài và dây cung giúp tạo lực siết chắc chắn và ổn định hơn. Do đó răng được dịch chuyển tốt hơn vào vị trí và đẩy nhanh quá trình niềng răng.
Chăm sóc sau khi niềng răng móm thế nào?
Oralmart sẽ giới thiệu cho bạn những phương pháp chăm sóc sau khi niềng răng móm dưới đây:
1. Sử dụng những dòng bàn chải dành riêng cho răng niềng
Bàn chải cho răng chỉnh nha thường có thiết kế để phù hợp với việc làm sạch các răng và dụng cụ chỉnh răng. Bạn nên lựa chọn và kết hợp những những sản phẩm dưới đây để có thể đạt hiệu quả tốt nhất:
- Sử dụng bàn chải với lông mềm: Vì nó dễ chui vào các góc và kẽ răng mà không gây đau buốt và chảy máu trong quá trình vệ sinh răng niềng. Đặc biệt đối với người đeo mắc cài, cần phải đánh răng ít nhất 3 lần/ ngày hoặc sau mỗi bữa ăn để đảm bảo loại bỏ các thức ăn thừa còn dính xung quanh mắc cài.
- Sử dụng bàn chải kẽ răng: Ngoài bàn chải thông thường, tốt nhất bạn nên sử dụng thêm bàn chải kẽ răng để lấy đi phần lớn thức ăn vụn còn sót lại ở những vùng bàn chải không lấy được.
- Sử dụng chỉ nha khoa: Nên sử dụng ít nhất 1 lần/ ngày vì nó hỗ trợ bạn loại bỏ thức ăn ở vùng giữa mắc cài.
Hãy lưu ý chải răng đúng cách, đúng kĩ thuật để ngăn ngừa tình trạng tổn thương răng miệng. Ngoài ra, vệ sinh mắc cài cũng là một trong những để cách vệ sinh răng niềng.
2. Lựa chọn kem đánh răng và nước súc miệng phù hợp
Kem đánh răng và nước súc miệng cũng là yếu tố quan trọng trong quá trình niềng răng. Hiện nay, có nhiều dòng sản phẩm kem đánh răng và nước súc miệng cho răng chỉnh nha, bạn nên ưu tiên chọn những dòng này. Ngoài ra, chúng ta còn có những tiêu chí sau khi chọn kem đánh răng và nước súc miệng:
- Sản phẩm có Flouride: Là chất cần thiết trong quá trình tái khoáng hóa men răng, củng cố và bảo vệ, vì thế kem đánh răng và nước súc miệng có Flouride giúp bạn ngăn ngừa sâu răng hiệu quả.
- Sản phẩm không chứa những thành phần độc hại: Bạn nên hạn chế dử dụng những sản phẩm có chứa cồn, formaldehyde, aspartame,… để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân.
- Sản phẩm không gây kích ứng: Nếu bạn cảm thấy khó chịu, buồn nôn, răng xỉn màu,… khi sử dụng sản phẩm thì nên dừng lại ngay và chuyển sang loại khác.
3. Sử dụng máy tăm nước
Máy tăm nước làm sạch thức ăn và mảng bám mà không cần tác động trực tiếp đến răng dựa trên áp lực của các tia nước. Đặc biệt ở vị trí sâu khuất, nơi khó có thể làm sạch thì máy tăm nước là một lựa chọn sáng giá cho việc vệ sinh răng niềng. Bạn có thể cân nhắc sử dụng máy tăm nước cho bản thân và cả gia đình.
4. Sử dụng cạo lưỡi
Mọi người thường bỏ qua việc cạo lưỡi vì không ý thức được tầm quan trọng và những lợi ích mà nó đem lại. Theo tạp chí RDH – ấn phẩm dành cho cộng đồng Nha khoa Hoa Kỳ: có khoảng 20 tỷ vi khuẩn tồn tại trong răng miệng và phần lớn cư trú ở lưỡi. Vì thế, vệ sinh lưỡi có vai trò quan trọng trong những cách vệ sinh răng niềng hiệu quả.
Bạn nên sử dụng cây cạo lưỡi và ghi nhớ những lưu ý này khi cạo lưỡi:
- Nên cạo lưỡi trước khi đánh răng.
- Hãy nhớ thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm hỏng vị giác.
- Khi mới bắt đầu, bạn sẽ cảm thấy hơi buồn nôn. Cảm giác này sẽ dần biến mất khi bạn đã làm quen với việc cạo lưỡi.
5. Cạo vôi răng định kì
Chân răng và lợi thường dễ bị bám cặn hay còn được gọi là vôi răng, kết cấu khá cứng, nếu chỉ chải răng thông thường thì không thể loại bỏ hết được. Vì thế, bạn cần đến nha khoa để cạo vôi răng định kỳ 6 tháng/ lần. Nếu để vôi răng tích tụ quá lâu, không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ra các vấn đề răng miệng như sâu răng, hôi miệng, viêm nha chu,…
Những lưu ý về chế độ ăn uống khi niềng răng
Chế độ ăn uống của bạn cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của những cách vệ sinh răng niềng bạn đã thực hiện. Hãy ghi nhớ một số lưu ý về việc ăn uống để tránh ảnh hưởng đến khí cụ chỉnh nha của bạn:
- Cảm giác cộm và đau nhức khi mới niềng răng có thể xảy ra. Lúc này, bạn chỉ nên ăn đồ ăn mềm như cháo, súp, cơm, sinh tố, nước ép,…
- Luôn cắt thức ăn thành miếng nhỏ để dễ nhai và nuốt, không tạo nhiều áp lực lên răng.
- Tránh các loại đồ ăn quá cứng, đồ ăn dính như bỏng ngô, kẹo, sườn, chân gà,… vì có thể làm ảnh hưởng đến mô nha chu xung quanh răng.
- Hạn chế đồ ăn dính như kẹo dừa, kẹo cao su,… bởi khi dính vào răng hoặc mắc cài sẽ gây khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng.
- Bổ sung nhiều nước cho cơ thể vì khi niềng răng, bạn thường cảm thấy khô miệng hơn so với bình thường.
Những lưu ý về chế độ ăn uống trong khi niềng răng khá quan trọng vì nó ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình và kết quả niềng răng cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Bạn cũng nên tham khảo các món ăn và thực đơn dành cho người niềng răng nhằm đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng và không gây bất kỳ tác động nào đến khí cụ chỉnh nha.
Lời kết
Qua những thông tin bổ ích mà Oramart đã cung cấp trong bài viết trên, bạn hãy tìm hiểu cách khắc phục và chăm sóc răng móm đúng cách để dần cải thiện được sức khỏe răng miệng của mình. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bạn hãy bình luận ngay bên dưới để được giải đáp ngay nhé!
